Boekweit, rijst en andere granen, aardappelen, peulvruchten enz.

In haar kookboek zegt Johanna er het volgende over:

“Deze bijgerechten bij groenten of salades zijn niet minder belangrijk. Aardappelen zijn vaak te zwaar voor de zieke en voor mensen die geestelijke arbeid verrichten. Studenten en sportlieden zouden eveneens moeten proberen zich aan de strenge voorschriften van het dieet voor de zieke te houden. Ze zouden ervan opkijken hoe hun prestatievermogen zou verbeteren. Aardappelen liggen zwaarder op de maag dan bijvoorbeeld boekweit. De Russen hebben nog veel boekweitgerechten bij hun hoofdmaaltijd. In het Verre Oosten geeft men de voorkeur aan rijst. Beide zijn belangrijk. Als rijst moet je de ongebleekte natuurrijst kiezen. In dit hoofdstuk vind je enige recepten voor de bereiding van boekweit, wat zeer aanbevelenswaardig is voor de zieke, en rijst.

Experimenteer bij het koken ook eens met de volgende aandachtspunten:

Als de groenten met veel vet worden klaargemaakt en zeer sterk worden gekruid, dan is het zinvoller de bereiding van boekweit en rijst als bijgerecht neutraal en simpel te houden. Een smakelijke groente is completer met discreet smakende boekweitgrutjes. Bijvoorbeeld brandnetel met veel kruiden, knoflook, paprika en peper bereid, is heerlijk met boekweitgrutjes die alleen in water zijn gaar gekookt en die apart als bijgerecht worden geserveerd. Ook in het Verre Oosten is het rijstgerecht meestal neutraal van smaak. De andere bijgerechten zijn daarentegen des te hartiger en interessanter.

Onze vleesmenu's, die “afwisselend” worden genoemd, zijn verstard en verarmd door eenzijdige vleesgerechten zonder kennis van de mogelijkheden die kruiden en kruidenzout voor de gehele keuken bieden. Als ze opnieuw ontdekt worden dan kun je weer neutrale bijgerechten zoals boekweit, rijst of ook grofgemalen graan proberen. Het betekent dat je inzicht moet hebben in het geheel en niet enkel naar de details moet kijken.

Boekweit, voor onze zieke zeer waardevol, kan gedurende lange tijd, net als rijst in het Verre Oosten, dagelijks als neutraal bijgerecht bij groenten gegeven worden. Het hoeft dan alleen met water te worden gekookt. Je went snel aan dit gerecht zonder zout, als de groentegerechten hartig bereid worden. Boekweit kan als bolletjes geserveerd worden, discreet en neutraal op smaak gebracht. Anderzijds zijn de prachtige, naar Russisch voorbeeld gevormde, sterk gekruide variaties van boekweit, en de rijstgerechten (gebruik alleen volkoren rijst) en andere interessante mogelijkheden uit het Verre Oosten, een waardevolle voeding in een nieuwe aantrekkelijke vorm voor de zieke en de gezonde mens.“

Basisrecept boekweitbrij

Ingrediënten:

1 kopje boekweit (hele korrels of fijngemalen grutjes)

3 kopjes water

De boekweit in het koude water doen en op een laag vuur (stand 2 bij elektrische kookplaten) gedurende 1 uur zachtjes laten wellen. Deze basisbereiding kan op veel verschillende manieren worden gebruikt. Als vulling in groentebouillon of in combinatie met melk of karnemelk in soep, of met kruiden. Maar ook samen met bijvoorbeeld aalbessen enz., als rode grutjes (zie het recept “watergruwel”).

Boekweitgrutjes “kasha”

Ingrediënten:

1 kopje boekweit

1 kopje water

100 g oleolux

½ theelepeltje kruidenzout

2 druppeltjes tabasco

1 eetlepel shoyu

Het water in een pan aan de kook brengen. Op een tweede pit een steelpannetje verwarmen en daarin wat oleolux laten smelten. Meteen ook de boekweit toevoegen, het beste de grove korrels. De boekweit bestrooien met kruidenzout. Dan onder voortdurend roeren met een houten lepel, de boekweit kort roosteren. In geen geval langer dan een halve minuut! Vervolgens de boekweit overdoen in het kokende water. De pan van het vuur halen en de boekweit wat laten nawellen tot al het water is opgenomen. Deze boekweit blijft mooi korrelig tot het serveren. Als het zover is besprenkel je hem nog met wat shoyu en tabasco.

Korrelige boekweit

Ingrediënten:

1 kopje boekweit

½ kopje oleolux

2 kopjes water

kruidenzout

Een steelpan eerst leeg verhitten. Als de pan heet is 125 g oleolux laten smelten en onmiddellijk, nog voor het vet heet is, de droge boekweitgrutjes, of anders de grofkorrelige boekweit, toevoegen. Nu alles kort, hoogstens 3 minuten, verhitten. Het vet afgieten. En de boekweit in het kokende water doen dat klaar staat, en alles nog eens omroeren. Het water wordt nu door de boekweit opgenomen. Dan nog 15-30 minuten laten nawellen op een zacht vuurtje, afhankelijk van het feit of je grutjes of korrels gebruikt.

Deze korrelige boekweit, die zelfs met een beetje zout al zeer smakelijk is, is meer geliefd dan de brij. Het is lekker bij groenten en ook met rauwe appelmoes (recept bij de groenten).

Soep van boekweitgrutjes

Ingrediënten:

1 kopje boeweitgrutjes

3 kopjes water

een lekkere groentebouillon, (vooral

paddestoelenbouillon van 250 g

champignons in de winter, of

500 g paddestoelen in de zomer)

zout en shoyu

gistvlokken of gistextract

125 g oleolux

1 kopje boekweitgrutjes met 3 kopjes water een uurtje laten pruttelen op een zacht pitje (elektrische kookplaat stand 2). Door het toevoegen van uiteenlopende groentebouillons, van prei, spinazie, sperziebonen, selderie, of een mix van verschillende groenten, verdun je de boekweit tot een stevige soep. Op smaak brengen met 2 eetlepels shoyu en/of 1 eetlepel gistvlokken, ½ theelepeltje rode paprikapoeder en tenslotte de oleolux.

Door te roeren, en eventueel door de toevoeging van gistvlokken wordt het vet gebonden, zodat het niet op de soep blijft drijven. Deze boekweitgrutjessoep is goed verteerbaar voor de zieke. 's Avonds moet het als enige gerecht worden gegeven. Daarom moet het iedere dag anders op smaak gebracht worden, door bouillon en kruiden af te wisselen.

Zuurkoolsoep op Russische wijze

Ingrediënten:

250 g zuurkool

½ l water

1 theelepeltje komijnzaad

½ theelepeltje komijnzaadpoeder

250 g boekweitkorrels

1 theelepeltje paprikapoeder

½ theelepeltje kruidenzout

125 g oleolux

Het water aan de kook brengen en de kleingesneden zuurkool aan het bruisende water toevoegen. Meteen daarop (zonder de zuurkool al te lang te laten koken) in een voorverwarmde steelpan het vet, paprika, zout, komijn doen en als het vet gesmolten is, de boekweitkorrels toevoegen. Een paar tellen roosteren en dan alles toevoegen aan het kokende water en de zuurkool.

Enige tijd laten koken, en als er veel water verdampt is, wat extra water toevoegen, zodat een soep ontstaat. Dan alles snel serveren als de boekweit nog knapperig is, maar wel goed gaar. Deze soep, naar Russisch recept, is ook voor fijnproevers lekkerder dan verwacht. Ook voor ernstig zieken is hij verfrissend en lichtverteerbaar.

Watergruwel van boekweit

Ingrediënten:

1 kopje boekweitgrutjes

3 kopjes water

1 theelepel honing

1 kopje zwarte bessen

1 kopje rode bessen

De boekweitgrutjes volgens het basisrecept voor boekweitbrij langzaam en zachtjes gaar stoven op een zacht vuurtje. Aan de nog hete brei de rode bessen toevoegen, goed roeren en overgieten in een met koud water gekoelde schaal, bijvoorbeeld een kom of een porseleinen schotel. Dit koud wegzetten. Deze met bessen vermengde grutjes zijn een heerlijke watergruwel.

Variatie: in plaats van water kun je ook een mengsel van druivensap en rodebessensap gebruiken.

Bijgerechten: zoete kwarklijnzaadoliecrèmes kunnen als saus bij deze rode grutjes gegeven worden.

Roemeense soep

Ingrediënten:

125 g sojameel

125 g volkorenmeel

125 g uien

2 eetlepels oleolux

2 theelepeltjes paprikapoeder

½ theelepeltje kruidenzout

ca. l l water

2 eetlepels lijnzaadolie

Van sojameel en volkorenmeel een gelijkmatig maar stevig deeg bereiden, door steeds kleine beetjes water toe te voegen. In een voorverwarmde, vrij hoge pan de oleolux laten smelten. De uien toevoegen en het deeg in kleine stukjes toevoegen en meeroeren. Na kort roosteren een ½ liter water toevoegen, en 1 theelepeltje paprikapoeder en het zout. Alles even flink laten doorkoken om de broodbrokjes te laten doorgaren, maar niet te lang laten koken.

Naar behoefte kan je de soep nog wat verdunnen met een beetje water, maar je kunt hem ook als een tamelijk dikke, kruidige soep opdienen. Heel geschikt voor zieken.

Tomatenrijst op Indische wijze 1

Ingrediënten:

2 kopjes volkoren rijst

4 kopjes water

1 kopje geraspte kokos

1 grote ui

5 druppels tabasco

1 mespuntje zwarte peper

1 mespuntje (rode) cayennepeper

500 g tomaten

1 eetlepel curry

3 eetlepels oleolux

3 eetlepels lijnzaadolie

1 eetlepel pompoenpittenolie

zout

De volkoren rijst samen met het water op een matig vuur zachtjes aan de kook brengen. De warmtetoevoer temperen zodat de rijst meer door te wellen dan door te koken gaar wordt. Als de rijst stevig en bijna gaar is de geraspte kokos, de gesnipperde ui, peper, kleingesneden tomaten en de kerrie aan de rijst toevoegen. Alles samen nog hoogstens 5-10 minuten laten verderkoken. Vlak voor het opdienen oleolux en olie toevoegen aan de hete rijst. Goed omroeren en serveren.

Variatie 1: De rijst tenslotte bestrooien met 250 g geraspte Emmentaler kaas of oude Goudse. Wanneer je kruidenkaas gebruikt is het aangeraden slechts de helft van de aangegeven hoeveelheid te gebruiken, dus ongeveer 125 gram.

Variatie 2: Het rijstgerecht ten slotte bestrooien met 125 g geraspte kokos.

Dalmatische rijst

Ingrediënten:

1 kopje rijst

1 kopje water

2 teentjes knoflook

2 eetlepels oleolux

½ theelepeltje kruidenzout

1 theelepeltje paprikapoeder

½ theelepeltje peper

De oleolux in een steelpannetje laten smelten en onmiddellijk de teentjes knoflook, zout peper, paprikapoeder en tenslotte de rijst toevoegen. Onder voortdurend roeren met een houten lepel de rijst ongeveer een ½ minuut verhitten. Nu 2 klaarstaande kopjes kokend water aan de rijst toevoegen. De rijst is nu in een paar minuten gaar. Het vuur of de kookplaat uitzetten en de rijst laten nagaren.

Deze dalmatische rijst kan zondermeer met wat water tot soep verdund worden. In dat geval maakt de toevoeging van 2 à 3 eetlepels melk de smaak af.

Zoete rijst

Ingrediënten:

1 kopje rijst

1 kopje melk

2 kopjes water

1 eetlepel honing

3 eetlepels oleolux

50 g hazelnoten

De rijst met het water op een zeer laag vuur gaar koken. Aan het einde de honing toevoegen. Als de rijst gaar is de oleolux in een steelpannetje laten smelten. De fijngehakte hazelnoten in het vet verwarmen, onder voortdurend omroeren, en de gare rijst toevoegen. Als de rijst te droog is beetje bij beetje, en naar behoeven, nog een kopje melk toevoegen. Deze bereiding kan als melksoep of als droge rijst worden geserveerd.

Linzensoep

Ingrediënten:

250 g linzen

2 middelgrote aardappels

1 stronk prei

1 theelepeltje paprikapoeder

1 mespuntje (rode) cayennepeper

125 g oleolux

De linzen zoals gewoonlijk wassen en met koud water opzetten. Op een laag vuur laten garen. Voeg ook nog de geschilde en kleingesneden aardappelen en de grofgesneden prei (in 3 of 4 stukken) toe. Als alles gaar is het geheel op smaak brengen met oleolux, paprikapoeder, peper, en eventueel een stukje gistextract. Andere smaakvariaties zijn mogelijk door toevoeging van gesnipperde ui of ui- en knoflooksnippertjes die kort en zachtjes zijn gebakken in een beetje oleolux. Niet te bruin laten worden. Vlak voor het opdienen door de soep roeren.

Johanna merkt bij dit recept nog het volgende op:

“Zo eenvoudig als dit kookvoorschrift eruit ziet, zo belangrijk is het. De ervaring heeft namelijk geleerd dat de meeste huisvrouwen zelfs de eenvoudigste gerechten niet op smaak krijgen zonder gebruik te maken van vlees en de gebruikelijke worsten en spek.”

Variatie 1: vervang de linzen door erwten. Gistextract is erg lekker bij dit recept

Variatie 2: maak de soep met witte of bruine bonen in plaats van linzen. Gebruik veel cayennepeper.

Aardappelen

Ingrediënten:

500 g aardappelen

100 g amandelen

1 kopje melk

evt. 2 eetlepels oleolux

100 g peterselie

Aardappelen kunnen het beste in de schil gekookt worden. Ze worden nog smakelijker als je ze door wat oleolux met veel fijngehakte peterselie haalt.

Een andere mooie combinatie is de volgende: de gekookte en geschilde hete aardappelen kort voor het opdienen even door wat amandelmelk halen. Amandelmelk maak je door een kopje melk met amandelen te pureren in de mixer. Als het geheel te vloeibaar is laat je het op een zacht vuurtje wat inkoken.

Macedonische aardappelsoep

Ingrediënten:

500 g aardappelen

500 g uien

1 kopje melk

125 g oleolux

1 theelepeltje peper

½ theelepeltje kruidenzout

De geschilde aardappelen worden samen met de grof gesneden uien gekookt, waarbij de aardappelen en uien net onder water staan. 20 minuten koken als je geen gebruik maakt van een stoomkoker. Daarna het kookvocht afgieten in een andere schaal en aardappelen en uien zo fijn mogelijk stampen. Nu het kookwater weer toevoegen en alles goed omroeren met een theelepeltje peper, de oleolux en een kopje melk.

Naar smaak kan men het geheel nog bestrooien met peterselie, maar de soep is ook zonder toevoeging van extra kruiden heerlijk.

Maritzasoep

Ingrediënten:

3 wortels

3 peterseliewortels

1 stengel prei

2 rauwe aardappelen

1 kleine selderieknol

½ kopje lijnzaadolie

2 eetlepels oleolux

100 g peterselie

½ citroen

Wortels, peterseliewortel, selderie en aardappelen na het schillen fijn snijden of grof raspen. De prei in fijne ringetjes snijden. In de voorverwarmde steelpan de oleolux laten smelten en alle groentes en de fijngesneden aardappelen met het kruidenzout en een beetje peper toevoegen, en alles kort (hoogstens ½ minuut) verhitten. Dan de ½ kop lijnzaadolie toevoegen aan de groente en een ½ liter water. Tot slot bestrooien met de fijngehakte peterselie en een paar druppels citroensap toevoegen. Deze vrij dikke soep snel serveren. De groentes mogen niet te lang meekoken in het hete water, aangezien groenten en aardappelen voldoende zijn gegaard in het hete vet. Belangrijk is ook dat de rauwe aardappelen beter grof geraspt kunnen worden in plaats van gesneden. De soep is heerlijk, licht verteerbaar en bevordert de vochtafdrijving, wat heel belangrijk is bij veel zieken.

Aardappelen met knoflook

Ingrediënten:

500 g gekookte aardappelen

125 g oleolux

3 teentjes knoflook

½ theelepeltje kruidenzout

2 eetlepels melk

De in de schil gekookte aardappelen schillen en in kleine stukjes snijden. In een voorverwarmde steelpan 125 g oleolux laten smelten en daaraan de geplette knoflookteentjes toevoegen. Slechts zeer kort verhitten, de teentjes mogen alleen lichtbruin worden. Dan de vooraf kleingesneden aardappelen toevoegen en op smaak brengen met kruidenzout. Alles goed vermengen en tot slot 2 eetlepels melk toevoegen aan de goed hete massa. Daarna alles zo snel mogelijk serveren.

Dit hartige bijgerecht is heerlijk bij een groente, die niet te sterk gekruid is. Bijvoorbeeld venkel, komkommer, niet te sterk gekruide spinazie enz. Ook bij salades is dit aardappelgerecht erg lekker.

Groente

Wat Johanna er zelf over zegt:

“Let er bij het kiezen van groente goed op dat je verse waren koopt die er gezond uitzien. Als het mogelijk is koop dan biologisch gekweekte groente.

Groenten moeten niet te lang gekookt worden. Veel groentesoorten zijn zeer snel zacht genoeg om te kauwen, terwijl het aroma en de voedingswaarde zo nog behouden blijven. Als groenten te lang koken, en de pan bijvoorbeeld zonder aandacht op het vuur blijft staan gaat veel van de smaak en de voedingswaarde verloren. Niet alle groenten moeten als brij worden klaargemaakt. Ook spinazie, savooiekool en prei zijn smakelijker als ze niet te fijn zijn gesneden.

De eenvoudige manier van groente koken, in een beetje water, is beter dan de “moderne” methode waarbij groente in olie wordt gestoomd (bedoelt JB hier “wokken”? Nvd vertaalster), want het vet wordt schadelijk en moeilijk verteerbaar en de groente wordt vaak oververhit.

Tegen de stoomkoker is geen bezwaar. Garen in stoom moet kort gebeuren. De volledige bereiding kan na het gaarkoken. Bij het opdienen kan gesmolten oleolux, verschillende soorten peper, een geplet knoflookteentje, eventueel een gesnipperd uitje, bieslook, peterselie, verse tuinkruiden zoals marjolein, dille, dragon of een paar blaadjes van de maggiplant (lavas) evenals shoyu worden toegevoegd. Naar smaak kan ook de scherpte van de kruiden weer wat worden afgezwakt met een paar eetlepels melk.

Aan dit kruidenmengsel met oleolux voeg je dan de groente toe, die vers uit de stoomkoker komt, of je voegt het rechtstreeks toe aan het kookvocht in de schotel en roert alles om. Als je van het zo ontstane vettige groentenat een paar eetlepels neemt en die toevoegt aan het overblijvende groentenat dan heb je een lekkere groentebouillon. Die dan weer heerlijk op smaak kan worden gebracht met een paar eetlepels gistvlokken.

Je kunt groenteschotels ter variatie ook bestrooien met geraspte kaas of deze toevoegen aan een kopje groentebouillon.

Voor de zieke is het uiterst belangrijk om verschillende soorten groente aan te bieden, of een groente als brandnetel of spinazie op twee verschillende manieren klaar te maken. Bijvoorbeeld een keer met nootmuskaat en een keer met gistvlokken. “

Spinazie, op 2 manieren

Ingrediënten:

500 g spinazie

1 theelepeltje kruidenzout

2 eetlepels shoyu

1 eetlepel gistvlokken

een beetje nootmuskaat

2 eetlepels oleolux

De gewassen spinazie met een klein beetje water stomen. De spinazie uit het kookwater nemen en pureren of zeer fijn snijden. De spinazie in twee porties verdelen. Aan de ene helft 2 eetlepels shoyu, flink veel nootmuskaat, versgeraspt of uit een potje, en 1 eetlepel oleolux toevoegen. Goed doorroeren en opdienen.

De andere helft van de spinazie aanmaken met het kruidenzout en de gistvlokken. Beide, tegelijkertijd geserveerd, zijn eetlustopwekkend en zeer smakelijke gerechten voor de zieke, bijvoorbeeld in combinatie met boekweit.

Heldere kruidenbouillon

Ingrediënten:

een groentebouillon naar smaak

5 teentjes knoflook en 75 g oleolux

½ theelepeltje kruidenzout en 1 eetlepel peterselie

2 eetlepels gistvlokken en 1 snufje witte peper

1 snufje (rode) cayennepeper en 1 eetlepel shoyu

1 theelepeltje marjolein

Het vet in een voorverwarmde pan smelten. De geplette knoflookteentjes in het warme vet doen en zout, peper, paprikapoeder en gistvlokken toevoegen en alles omroeren in het vloeibare vet. Naar smaak groentebouillon van gekookte groenten toevoegen. Heel lekker is het kookwater van spinazie, sperziebonen, maar ook van andere groentesoorten. Nu de marjolein toevoegen en alles kort laten opkoken. Voor het eten als een heldere bouillon serveren.

Als de hartige smaak niet zo wordt geapprecieerd verfijn de smaak dan ter afwisseling met 1 à 2 eetlepels melk. De bouillon kan ook als soep dienen. Voeg dan als vulling aan de soep toe:

1. knapperig gekookte boekweit

2. gare rijst

3. kleine noedels of macaroni

4. lijnzaadballetjes zoals in het volgende recept

Lijnzaadballetjes als soepvulling

Ingrediënten:

1 kopje lijnzaad

1 kopje kruidenbouillon

In een mixer het lijnzaad, in ongebroken vorm en van de beste kwaliteit, doen. 1 kopje (zelfgemaakte) kruidenbouillon nemen. Deze kruidige bouillon ook in de mixer doen. Met een goede mixer worden lijnzaad en bouillon tot een homogeen mengsel gemalen. Daarna in een kopje doen en de lijnzaadbereiding koud wegzetten. Na ongeveer een half uur kan deze massa in kleine stukjes worden verdeeld, en kunnen ze in de hete bouillon worden gedaan. Deze heldere kruidenbouillon met lijnzaadballetjes is zeer geliefd bij zieken, en is licht verteerbaar en eetlustopwekkend.

Spruitjes met marjolein

Ingrediënten:

500 g spruitjes

2 eetlepels shoyu

1 eetlepel marjolein

2 eetlepels oleolux

De geborstelde en kleingesneden spruitjes in kokend water in ongeveer 10 minuten gaar laten worden. Het water afgieten en nu oleolux, marjolein en shoyu toevoegen.

Variatie: Na het afgieten van het kookwater de spruitjes goed vermengen met oleolux, shoyu en gistextract, en dan met peper en eventueel nog wat kruidenzout op smaak brengen.

Uiensoep op Zwitserse wijze

Ingrediënten:

500 g uien

250 g havervlokken

zout

peper

paprikapoeder

125 g oleolux

500 g uien in oleolux glazig laten worden, of hoogstens net heel lichtbruin. Dan 1 liter water toevoegen en 250 g havervlokken aan het kokende water toevoegen. Onder voortdurend roeren even laten doorkoken. Dan alles zeven of pureren in de mixer. Deze massa aanvullen met water zodat een romige soep ontstaat die je op smaak brengt met zout, peper en paprikapoeder. Na het aanvullen van de soep kan je hem op het bord ook bestrooien met wat rode paprikapoeder.

Artisjokken met knoflooksaus

Ingrediënten:

3 artisjokken en 6 teentjes knoflook

¼ l lijnzaadolie

sap van 1 citroen

zout

pepertjes eventueel gecombineerd met:

125 g kwark en 3 eetlepels melk

De harde delen van de stelen en de bladpunten van de artisjokken verwijderen. Daarna kook je ze in zout water tot de buitenste blaadjes loslaten als je er zachtjes aan trekt. De artisjokken uit het water halen en op een schaal leggen. Een apart schaaltje nemen voor de blaadjes en bladdeeltjes die afvallen. Terwijl de artisjokken koken maak je koud en op een simpele manier de volgende saus klaar: de knoflookteentjes met de knoflookpers in de olie uitpersen. Vervolgens het citroensap en een beetje zout toevoegen. Deze oliesaus kan op deze manier al gebruikt worden om de artisjokkenbladen vooraf mee te bestrijken en om samen met de artisjokkenbodems te eten. Een hele mooie combinatie is de volgende: roer 125 g kwark en 3 eetlepels melk door de knoflookoliesaus. Op deze manier is dit knoflookgerecht heerlijk bij de artisjokkenblaadjes en -bodems.

Samen met de artisjokken kun je bij de hierboven beschreven saus ook verschillende soorten gekookte groenten presenteren, die alleen in zout water zijn gekookt. Bijvoorbeeld boontjes, worteltjes, in blokjes gesneden selderie, pepertjes of asperges.

Artisjokken met kwarklijnzaadoliemayonaise II

Ingrediënten:

5 artisjokken en 250 g kwark

150 g lijnzaadolie en 75 g melk

1 eetlepel mosterd en 3 augurkjes

zout, 1 eetlepel peterselie, bieslook of marjolein

De artisjokken na het verwijderen van de harde delen van stelen en bladpunten in zout water koken. Eventueel een teentje knoflook meekoken in het water. Terwijl de artisjokken koken tot je gemakkelijk een van de buitenste blaadjes kan afbreken (dan zijn ze gaar) maak je de volgende saus klaar: in een mixer meng je lijnzaadolie, melk, mosterd, zout, kwark en op het laatste moment de zure augurken. Alles heel fijn pureren en op het einde peterselie of bieslook aan de mayonaise toevoegen. De peterselie kan gewoon meegepureerd worden, maar de bieslook kan je beter fijngesneden aan het eind toevoegen. Deze mayonaise als saus bij de kokend hete artisjokken serveren. Bij ieder blad dat je afbreekt kan je een beetje mayonaise nemen en dat zo opeten. Het lekkerste is natuurlijk het laatste: de artisjokkenbodem, die je eet met rijkelijk veel mayonaise er overheen. Dit is een gerecht dat wegens de zeer gunstige uitwerking op de lever en de vetstofwisseling een uitstekend gerecht is voor de zieke.

Schorseneren met mayonaise

Ingrediënten:

500 g schorseneren

een beetje citroensap

100 g kwark

3 eetlepels lijnzaadolie

3 eetlepels melk

zout

gember

De schorseneren met kokend water overgieten. Op die manier kun je ze gemakkelijker schillen met de dunschiller. De geschilde schorseneren onmiddellijk in water met een scheutje citroensap of appelazijn leggen. De schorseneren gaar koken in kokend water of in een stoompan, waarbij ook in de onderste laag wat azijn aan het kookwater is toegevoegd. De goed hete schorseneren zonder saus maar met de volgende mayonaise, serveren:

Kwarklijnzaadolie en citroensap goed mengen met de mixer. Hierbij eerst melk, lijnzaadolie, en kwark mengen en het citroensap pas op het laatste moment toevoegen. Tenslotte een flinke mespunt gember(poeder) en een beetje zout toevoegen. In een warme schotel met de hete schorseneren opdienen.

Asperges met mayonaise, warm of koud

Ingrediënten:

Voor 4 personen:

1 kg asperges en 150 g lijnzaadolie

75 g melk en 250 g kwark

5 zure augurken

1 theelepeltje mosterd

½ banaan

zout

De asperges schillen op de gebruikelijke manier en met een draadje garen bij elkaar binden. De samengebonden asperges in het kokende, licht gezouten water leggen. Terwijl de asperges koken met de mixer de volgende mayonaise klaarmaken:

Lijnzaadolie, mosterd en een snufje zout eerst goed mixen, dan de kwark in kleine beetjes erbij doen en weer goed en gelijkmatig mengen. Tenslotte eventueel nog een halve banaan toevoegen en mixen. Deze mayonaise bij de hete asperges serveren. Neem iedere asperge met je handen aan de onderkant vast, haal de punten door de mayonaise en eet de asperges zo heet mogelijk op. De smaak is heerlijk. Zo is het aspergegerecht een volwaardige maaltijd. Dit gerecht is ook zeer aanbevelenswaardig voor mensen die problemen hebben met hun vochthuishouding.

Zuurkool met paprika's

Ingrediënten:

2 mooie rode of groene paprika's

250 g zuurkool

4 flinke eetlepels gistvlokken

125 g oleolux

4 eetlepels pompoenpittenolie

wat zout

1 eetlepel shoyu

De steel en de zaadlijsten van de paprika's verwijderen en ze in vieren verdelen, en daarna nog eens dwars doorsnijden. In een voorverwarmde koekenpan de oleolux laten smelten en de stukken paprika erin doen. De paprika's bedekken met een laag zuurkool en alles door en door warm laten worden. Als alles goed heet is bestrooien met 4 eetlepels gistvlokken. De pompoenpittenolie tijdens het verwarmen in kleine hoeveelheden in de pan doen om te voorkomen dat de oleolux oververhit raakt.

Met een brede schepspaan de hele massa zodanig dubbelvouwen dat de lagen nog relatief goed intact blijven. Alles besprenkelen met een paar druppels shoyu en heet serveren met aardappelen, rijst of boekweit. Dit gerecht kan ook zonder deze bijgerechten gegeten worden vanwege het hoge gehalte gistvlokken.

Eenvoudige zuurkool

Ingrediënten:

125 g oleolux

1 eetlepel pompoenpittenolie

250 g zuurkool

1 ui

gistextract

kruidenzout

In een voorverwarmde steelpan de oleolux laten smelten en hierin de uien verhitten tot ze net bruin worden of alleen glazig laten worden. Dan de zuurkool onmiddellijk in de pan doen, goed mengen, gistextract toevoegen en alles laten doorwarmen tot de zuurkool goed heet is. Als je wilt kun je de zuurkool wat kleinsnijden met een mes. Terwijl alles op het vuur staat nog een eetlepel pompoenpittenolie erdoor roeren. Om te garneren eventueel nog een paar uienringen gebruiken. Lekker bij aardappelpuree.

Boerenkool

Ingrediënten:

500 g boerenkool of savooiekool

3 teentjes knoflook

125 g oleolux

1 kleine ui

nootmuskaat

1 eetlepel melk

1 volle eetlepel shoyu

zwarte, witte en (rode) cayennepeper, van ieder een flinke mespunt vol

De boerenkool wassen, de stronken verwijderen en ongeveer 15 minuten stomen tot hij zacht is. Intussen in een voorverwarmd steelpannetje de oleolux smelten en de kleingesneden ui hieraan toevoegen samen met de geperste knoflook. Verwarmen tot de uien glazig zijn. Ook de knoflook mag niet te bruin worden. Dit vet overdoen in een verwarmde porseleinen schotel en het dan rijkelijk kruiden met de 3 soorten peper.

Dan 1 eetlepel shoyu toevoegen en het gekruide vet vermengen met de gloeiend hete kool. De kool met een mes klein snijden, maar niet te fijn hakken met de mixer. Boerenkool op deze manier smaakt lekkerder dan met braad- of rookworst.

Prei

Ingrediënten:

voor 4 personen:

5-6 stronken prei van gemiddelde grootte

3 eetlepels oleolux

3 eetlepels shoyu

Lelijke deeltjes van de stronken prei verwijderen en ze doorsnijden boven het geel-witte deel. De preistengels goed wassen, eventueel door het bovenste gedeelte van de stevige stronken open te snijden. De bodem van een glazen schaal bedekken met de groene bladeren en daaroverheen, in de lengte, de zachtere wit-gele stukken leggen. Onder water zetten en gaar koken zonder zout. Als het water bijna volledig is verdampt (of anders moet je de bouillon afgieten), de groente met oleolux en shoyu overgieten en onmiddellijk serveren.

De bouillon is heerlijk als drinkbouillon als hij op smaak wordt gebracht met paprikapoeder, oleolux en shoyu. Bij gebruik van rijkelijk veel vet, als hij aan een zieke wordt gegeven, moet je het vet binden met een eetlepel gistvlokken zodat je het niet ziet. De toevoeging van eiwit in de vorm van gistvlokken heeft een hoge gezondheidswaarde en is niet enkel bedoeld als smaakverbetering .

Sperziebonen

Ingrediënten:

500 g sperzieboontjes

3 eetlepels oleolux

1 teentje knoflook

bonenkruid

1 eetlepel shoyu

½ theelepeltje kruidenzout

De bonen wassen, de draden verwijderen en in kleine stukjes breken. Met een beetje water en wat vers of gedroogd bonenkruid en een teentje knoflook gaar stomen. Dan in een schaal een saus klaarmaken van gesmolten oleolux, een geperst knoflookteentje, 1 eetlepel shoyu, zout, en eventueel wat paprikapoeder. Tenslotte ook de bonen in de saus doen, alles goed omroeren en serveren.

De in de kookpot achtergebleven bouillon als drinkbouillon op smaak brengen. Je kunt dit doen door een eetlepel te gebruiken van het mengsel dat je maakte voor het op smaak brengen van de groente, maar je kunt ook een aparte smaakvariatie maken door bijvoorbeeld een eetlepel gistvlokken, of tomatenpuree of paprikaketchup of geraspte kaas toe te voegen.

Venkel

Ingrediënten:

(reken 1 venkelknol per persoon)

4 venkelknollen

1 handvol geraspte kaas

4 eetlepels oleolux

1 knoflookteentje

1 eetlepel shoyu

De harde stelen van de venkelknollen snijden en ze in de lengte halveren. Ze dan in een vuurvaste schaal of in een pan doen en met een beetje water gaar koken. Eventueel wat bonenkruid toevoegen aan het kooknat. Terwijl de groente kookt laat je wat oleolux in een andere schaal smelten en voegt daaraan een fijngeperst teentje knoflook toe. Van het vuur nog een eetlepel shoyu erdoorheen mengen en deze klaargemaakte saus over de venkelknollen gieten als ze gaar zijn. Als het water niet helemaal verkookt is, giet het dan af en gebruik het als groentebouillon in een ander gerecht.

Als je de venkelknollen overgoten hebt met de vetsaus doe er dan nog een handje vol geraspte kaas over, en laat het geheel eventueel nog even gratineren in de oven, maar niet te lang want door sterke verhitting wordt de venkel moeilijker verteerbaar.

Spinazie I

Ingrediënten:

500 g spinazie

2 teentjes knoflook

nootmuskaat

zwarte en witte peper

zout

4 eetlepels oleolux

Bij het wassen alleen de allergrofste deeltjes van de stelen van de spinazieblaadjes verwijderen. De blaadjes uitspreiden in een stomer en met een kopje water in hoogstens 10 minuten gaar laten worden. De groente mag niet te slap worden en moet mooi groen blijven. In de tussentijd de oleolux in een andere pan of schaal laten smelten, en 1 à 2 geperste knoflookteentjes toevoegen. In een andere schotel vermeng je het vet met een mespunt witte en zwarte, en eventueel ook (rode)cayennepeper. Rasp er een beetje nootmuskaat bij, en eventueel wat komijn. Vermeng dan de hete, ongesneden spinazieblaadjes met deze saus, en breng tenslotte alles op smaak met zout. De saus moet flink pittig zijn.

De spinazie zonder zout koken. In de schaal de spinazie eventueel nog een paar keer met een lang mes in 2 of 3 keer kleiner snijden. Dan serveren. Het contrast tussen de pittige saus en de spinazie smaakt de meeste mensen beter dan de fijn gepureerde groente. Natuurlijk kan dat ook altijd nog.

Spinazie II

Ingrediënten:

500 g spinazie

2 à 3 grote uien

2 eetlepels shoyu

3 eetlepels oleolux

1 handvol geraspte kaas

De spinazie wassen en bereiden zoals beschreven bij het vorige recept, zonder toevoeging van zout. Kort koken. Tijdens het koken de grof gesneden uien in een laagje op de spinazie leggen. Shoyu eroverheen gieten en zo nog een paar minuten, met het deksel op de pan, laten koken. Met een brede spatel de groentelaag dichtklappen zodat een halve maan ontstaat en de uienlaag zich in het midden bevindt. De groente nu op een langwerpige schaal leggen en bestrooien met een handvol geraspte kaas. Op het laatst begieten met de voorzichtig gesmolten oleolux. Het groentenat met een beetje zout, gistvlokken of gistextract en een beetje shoyu op smaak brengen en als drinkbouillon gebruiken. Natuurlijk ook op smaak brengen met een beetje oleolux.

Witte kool op Indische wijze

Ingrediënten:

1 kleine witte kool

1 kopje lijnzaadolie

1 ui

2 teentjes knoflook

pepertjes of 1 mespuntje chilipeper

1 theelepeltje curry

1-2 eetlepels geraspte kokos

2 eetlepels oleolux

De stronk van de witte kool verwijderen, de bladeren fijn schaven, en in hoogstens 10 minuten met zout water zachtjes koken. De fijngesneden ui, pepertjes of chilipeper en de curry matig verhitten in de oleolux, tot de uien glazig zijn. Dan de geraspte kokos toevoegen, en de lijnzaadolie met de knoflookteentjes. Alles goed omroeren met een houten lepel. Dan de in een zeef afgegoten en uitgedruppelde witte koolsliertjes in dit vet doen. Als alles goed is gemengd onmiddellijk serveren.

Brandnetels met sojasaus, basisrecept

Ingrediënten:

1 boodschappentas vol brandnetels

2 eetlepels sojameel

125 g oleolux

zout

paprikapoeder

1 teentje knoflook

Hartige, jonge scheuten brandnetel of de frisse toppen van grotere planten, tot ongeveer 10 cm lang, plukken en goed wassen, eventueel met een beetje zout. Nu een grote pan vullen met ongeveer 10 cm water en de brandnetels in 10 à 15 minuten gaar koken. In een voorverhit steelpannetje, of in een braadpan de oleolux laten smelten en daaraan een geplette knoflookteen toevoegen. Dan de 2 eetlepels sojameel goed met het vet vermengen en door de afgegoten brandnetelbouillon roeren.

Deze sojasaus nog hoogstens 1à 2 minuten laten wellen en ondertussen op smaak brengen met zout, een beetje paprikapoeder, een beetje (rode) cayenne- en witte peper. De hete saus in een schaal doen en de brandnetels erbij voegen. Indien gewenst de groente nog een paar keer in de schotel klein snijden met een mes. Vermeng saus en groente en serveer onmiddellijk met aardappelen, boekweit of rijst.

Brandnetelbouillon

Ingrediënten:

brandnetels

gistvlokken

shoyu

zout

paprikapoeder

evt. 1 eetlepel melk om te verfijnen

Gebruik de jonge scheuten van de brandnetels of, in de zomer, bij oudere planten uitsluitend de nieuwe scheuten aan de toppen tot ongeveer 5 à 10 cm lang (bruin geworden bladeren niet gebruiken). Pluk een boodschappentas vol stevig aangedrukte brandnetels. Was ze grondig, onder andere om ongedierte te verwijderen: voeg daarom wat zout toe aan het water. Zet de brandnetels op in een grote kookpan van ongeveer 30 cm hoog. De pan zit helemaal vol. Vul de pan met water tot een hoogte van ongeveer 10 cm. Voeg nog een theelepeltje kruidenzout toe en laat de brandnetels goed gaar koken (max. 10 à 15 minuten). Neem met een schuimspaan de brandnetels uit de pan en maak ze klaar volgens het basisrecept, een van de volgende recepten, of zoals spinazie.

De bouillon vind ik minstens zo belangrijk, vooral als hij niet te waterig is, maar geconcentreerd zoals hierboven aangegeven. Maak deze bouillon op de volgende manier af: op een ½ l bouillon voeg je 3 à 4 eetlepels gistvlokken toe, en 3 à 4 eetlepels oleolux, 1 volle eetlepel shoyu en een snufje paprikapoeder. Eventueel nog 1 eetlepel melk. Deze bouillon smaakt heerlijk, en is heel gezond. Hij bevordert onder andere een goede vochtafdrijving. Ook zieken vinden het lekker.

Brandnetels als heldere groente

Ingrediënten:

1 boodschappentas brandnetels

1 grote ui

125 g oleolux

2 eetlepels shoyu

zout, peper, paprikapoeder

5 eetlepels melk

De brandnetels plukken en bereiden zoals hiervoor beschreven. Voeg ook een zeer grofgesneden ui toe aan de kokende brandnetels. De brandnetels, als ze klaar zijn, met een schuimspaan uit het kooknat nemen. De bouillon op smaak brengen en eventueel als voorgerecht eten.

De groente op de volgende manier klaarmaken:

In een voorverwarmde schotel laat je 1-2 eetlepels oleolux smelten bij de hete, grof gesneden groente. Een beetje nootmuskaat erdoor raspen, een snufje zout een een mespuntje witte en zwarte peper toevoegen en alles goed mengen. Tenslotte, zonder mengen, nog een paar lepels melk eroverheen gieten en het midden bestrooien met paprikapoeder. Zorg ervoor dat alles goed heet geserveerd wordt. Lekker bij boekweitbereidingen, aardappelen of rijst.

Brandnetels met gistvlokken als groente

Ingrediënten:

1 boodschappentas vol brandnetels en 4 eetlepels gistvlokken

1 kopje boekweitgrutjes en bernagie

1 ui en 125 g oleolux

1 eetlepel pompoenpittenolie en shoyu

De brandnetels, zoals in het basisrecept beschreven, plukken, wassen en koken met relatief weinig water. In een tweede pan de oleolux smelten en hieraan een kopje boekweitgrutjes toevoegen en zolang omroeren tot de boekweit het vet heeft opgezogen. Daarna de boekweitgrutjes in een pan doen met twee kopjes kokend water. Als het water borrelt voeg dan ook onmiddellijk de 4 eetlepels gistvlokken toe. De kleingesneden uien koken in de brandnetelbouillon en ze daarna in kleine beetjes toevoegen aan de pan met grutjes. Alles ongeveer 10 minuten laten wellen tot alle vloeistof is opgezogen en daarna de boekweitgrutjes en de brandnetels tot 1 gerecht vermengen in 1 pan. Tenslotte de pompoenpittenolie vermengen met de shoyu en over de schotel gieten. Bij het vermengen in de groenteschotel voorzichtig te werk gaan zodat de boekweit korrelig blijft en de groente herkenbaar. Kortom: maak er geen brij van.

Paddestoelengerecht

Ingrediënten:

100 g champignons

2 eetlepels gistvlokken

3 eetlepels lijnzaadvlokken

2 eetlepels oleolux

1 eetlepel pompoenpittenolie

1 mespunt (rode) cayennepeper

1 mespunt zwarte peper

1 mespunt witte peper

kruidenzout

1 teentje knoflook

De paddestoelen in fijne schijfjes snijden en met 1 kopje water aan de kook brengen. Intussen het knoflookteentje snijden en bij het kokende gerecht voegen, en samen met zout en peper in ongeveer 10 minuten gaar koken. Nu de oleolux en de olie toevoegen, alles goed omroeren en tenslotte ook nog 2 eetlepels gistvlokken en de lijnzaadvlokken toevoegen. Alles van het vuur nemen en goed omroeren. Dit paddestoelengerecht is heerlijk bij groenteschotels, als broodbeleg of bij rijst- en boekweitgerechten. Het is heel gezond en wordt door de zieke bijzonder gewaardeerd.